Zekât, sadaka, fitrelerin kimlere verilmesi gerektiğini önceki yazılarımda kısaca ele almıştım. Ramazan ayı içinde gelen yoğun sorular üzerine bu önemli konuyu tekrar ele almak istedim. Her zaman olduğu gibi ana kaynağımız yine Kur’anı Kerimdir.

Zekatın kimlere verilmesi gerektiğini yüce yaratıcımız Tevbe Suresi 60. Ayetinde ortaya koymuştur. Rabbim Alemin buyurur ki; “Sadakalar (zekât gelirleri) ancak şunlar içindir: Yoksullar, düşkünler, sadakaların toplanmasında görevli olanlar, kalpleri kazanılacak olanlar, âzat edilecek köleler, borçlular, Allah yolunda (çalışanlar) ve yolda kalmışlar. İşte Allah’ın kesin buyruğu budur. Allah bilmekte ve hikmetle yönetmektedir.

1- Yoksullar: Yoksulların Müslüman mı yoksa bizlere komşu olan gayri Müslimler mi konusunda bir ayırım olmadığına göre biz Müslümanların da bir ayırım yapmadan yoksulun durumunu göz önünde bulundurarak zekâtlarımızı vermeliyiz.

2- Düşkünler: Düşkünlerden murat yine dini ve cinsiyeti ne olursa olsun çalışamayacak derecede yaşlı olan düşkünlere zekâtlarımızı vermeliyiz.

3- Zekât ve sadaka toplama konusunda görevliler varsa onlara zekâtlarımızı vermeliyiz. Bu konuyu biraz açmalıyım. Şu anda vergi toplanır ve toplanan vergilerin en azı % 8 dir. % 18 ve % 28 olan vergi dilimleri mevcuttur. Bu vergilerin yüksek olmasından dolayı vergi dairelerinde çalışanların topladıkları vergiler maaşlarından çok fazladır. Oysa zekat geliri sadece % 2.5 tur. İslâm devletlerinde yüksek vergi alınmaz ve zekât gelirleri olurdu. % 2.5 zekât geliri de maaş vermeye yetmeyeceği için toplanan zekâtlardan zekât toplayıcı fakir fukaraya da zekât verilirdi. Ki bunu Allah emretmiştir.

4- Kalpleri İslâma ısındığı görülen gayri Müslimlere de zekât verilir.

5-  Savaşlarda esir edilen esirlere zekât verilir. Bu köleler elbette gayri Müslimlerdir. İslam’ın sosyal adaletini görerek bu kölelerin hemen hemen hepsi Müslüman olmuşlardır.

6-  Borçlu olduğunu bildiğin bir akraban veya bir komşun varsa onu borçtan kurtarmak için ona zekât verilir.

7- Allah yolunda çalışanlar. Günümüzde asker eşleri buna en güzel örnektir.

8- Son madde olarak da yolda kalmışlara zekât verilir ki evlerine ulaşabilsin ve çocuklarına bir şeyler götürebilsin.

Bir ülkede yaşayan herkesin Müslüman olması beklenemez. Bu dün de böyleydi, bugün de böyledir. Müslüman olmayanları sosyal adalet sisteminden muaf tutarak onlara İslâmın yüceliğini gösteremeyiz. Müslüman olmayanlar bilakis İslâmın yüceliğini kavramalıdır ki sosyal adalet diye sosyalizme veya Hristiyanlığa gitmesin.

Günümüzde aylık geliri olanlar için kolay bir zekat metodu ise aylıklarının %2.5 oranındaki parayı yukarıdaki saydığımız insanlara vermek malımızı temizler, içimizi rahatlatır ve toplumdaki ekonomik darboğaz yangınına su döker. % 2.5 demek; bin lirada 25 tl demek, 4 bin TL de sadece 100 TL demektir. Bu parayı zekat olarak vermek bir emekli için bile ruh huzuru verir.

Kelime anlamı temizlemek anlamına gelen zekât verilmesini naçizane koltuk traşı olmaya benzetirim. Koltuk arasındaki kıllar traş edilmeyince nasıl koku yapar bilmeyen yoktur. Zekât vermek de koltuk altı traş olmuş gibi insanı kokudan arındırır vesselam.

Mustafa EROL