Cumhuriyet’in ilanından sonra kurulan pek çok kurumun en önemlilerinden biri olan Türk Dil Kurumu’nun kuruluş tarihi 12 Temmuz 1932’dir. Atatürk bir milletin var olabilmesi için en önemli unsurlardan birinin dil olduğuna inanırdı. Atatürk’ün dile verdiği bu önem doğrultusunda en başta Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti kuruldu. Millet olmanın en önemli unsurlarından birinin dil olduğunu fark eden Atatürk, 11 Temmuz 1932 akşamı yemek masasında yanında bulunanlara:“Dil işlerini düşünmek zamanı gelmiştir. Ne dersiniz?” diye sorar. Masada bulunanların hemen harekete geçmek konusunda Ata’ya katılması üzerine: “Öyle ise Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti gibi bir de ona kardeş bir dil cemiyeti kuralım. Adı Türk Dili Tetkik Cemiyeti olsun.” diyerek Türk Dil Kurumunu kurmaya karar verir.

Türk Ertesi gün Samih Rifat, Ruşen Eşref, Celâl Sahir ve Yakup Kadri İçişleri Bakanlığına giderek başvuruda bulunurlar. Sonradan adı Türk Dil Kurumu olarak değiştirilen Türk Dili Tetkik Cemiyeti o gün kurulmuş olur.

Dil Kurumunun kurulmasından sonra  başlayan çalışmalar devam ederken, Türk Dil Kurultayının tohumları da atılmıştır. Bu coşku ve sevinç ile birlikte Türk Dil Kurultayı toplanır. Kurultaya çok sayıda bilim adamı, gazeteci, yazar, devlet adamı ve sanatçı gibi dönemin önde gelenleri katılır. Türk dilinin  gelişmesi, özleşmesi, zenginleşmesi için Türk Dil Kurultaylarının çok önemli katkıları bulunmuştur.

 26 Eylül'de kutlanan "Türk Dil Bayramı" nedir?

Bu sene 743. Yıl dönümü kutlanan "Türk Dil Bayramı": Karamanoğlu Mehmet Bey'in 743 yıl önce verdiği ve böylece Türkçenin ilk kez resmi dil kabul edildiği fermanın yıl dönümü 13 Mayıs, Karaman'da Türk Dil Bayramı olarak kutlanıyor. Karamanoğlu 743 yıl önce paylaştığı fermanda; Bugünden sonra hiç kimse sarayda, divanda, meclislerde ve seyranda Türk dilinden başka dil kullanmayacaktır." demiştir. Bu ferman Türk tarihine damgasını vurmuştur.

Karamanlı Mehmet bey ,aslında insanlara kendi dilinin önemini anlatmaya çalışmıştır. Bir Devletin dili yoksa kendisi de yoktur. Dil bir toplumun en önemli ihtiyacıdır. Dilimizi korumak çok önemlidir, neden mi? Kendi dili olmayan toplumlar genel olarak sömürge altındadır ya da başka bir toplumun yerleşkesidir. Cümle aralarında kullanılan İngilizce kelimeler, toplumumuzun kanayan yaralarından birisidir.

ATATÜRK'ün Türkçe ile ilgili sözleri:

*Türk milletinin dili Türkçedir. Türk dili dünyada en güzel, en zengin ve en kolay olabilecek bir dildir. Onun için her Türk, dilini çok sever ve onu yüceltmek için çalışır.

*Zengin sözlüğümüzün toplandığı gün, milli varlığımız en kuvvetli bir dal kazanacaktır. Bizim milliyetçiliğimizin esası dil birliğinin korunmasıyla mümkün olacaktır.

*Türk dili zengin, geniş bir dildir. Her kavramı ifade kabiliyeti vardır. Yalnız onun bütün varlıklarını aramak, bulmak, toplamak, onlar üzerinde çalışmak lazımdır.

*Milli duygu ile dil arasındaki bağ çok kuvvetlidir. Dilin milli ve zengin olması, milli duygusunun gelişmesinde başlıca etkendir.

*Ülkesini yüksek bağımsızlığını korumasını bilen Türk milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır.

*Türk milletinin milli dili ve milli benliği bütün hayatında egemen ve esas kalacaktır.

*Bir ulusun dili, bütün bilim kavramlarını oluşturacak şekilde gelişmemişse, o ulusun bilim ve kültür alanında bir varlık göstermesi beklenemez.