Tasavvuf, Tarikatların takip ettiği yolun, cümlesinin felsefesine verilen isimdir. Ortaya çıkışı H.III. YY da başlar. İlk ortaya çıkışı Dünyadan el etek çekmek,Masivadan uzaklaşmak, halkın, Gıl-I Guş dedikleri- boş sözlerinden azade olmak, Allah'a ulaşmak için, Riyazet yolunu tutmak, Melami bir hayat sürmek olarak özetlenilirdi.. "Dövene elsiz gerek, sövene elsiz gerek" düsturunca, Ahlak-i Muhammediye tabi olmak olarak ifade etmişler. Hakim güç olan Emevi ve daha sonra Abbasi yönetimine alternatif olarak çıkmış, daha sonraları da mevcut otoriteye hep muhalif olmuşlardır. Yunus, Hacı Bektaş,Tapduk Emre, Geyikli Baba, Abdal Musa vs hiç biri devlete yakın olmamış, muhalif olmuş,onlarının altınlarının cehennem ateşi olduğunu iddia etmişlerdir. Son yıllarda tasavvufu temsil eden Tarikatlar, bu kadar  büyük velilerin yolunu tutmak yerine, "Allah, Nimetlerini, kullarının üzerinde görmek ister" diyerek, zenginliğin; dini hizmetin yayılması için bir araç olarak görmüşler, belki iyi niyetle, kurdukları vakıflarla, şirketlerle ,yurtlarla devlete yaslandılar. Oradan makam mevki, para, sahibi oldular.

 Siyaset, tarikata hakim oldu. Bu süreç, 21.YY en büyük sorunudur.

Tasavvuf , ilk kaynaklarda anlatılan, melamiliğe, harabatiliğe, dönmezse, ahlaki bir müessese olmak yerine, şekli, süfli, taciz,tecavüzle anılan bir kurum olarak yüce dinimize zarar vermeye devam edecektir. "Siyasete meyleden, Şeyh helak olur", diyen bir dergah adabından; ne kadar bürokratın var, ne kadar Mv var noktasına gelmek, yozlaşmadır. Br örnekle açıklayalım.Üftade hazretlerine mürid olmak isteyen, Aziz Mahmut Hüdai, Bursa valisi iken, Üftade hazretlerine mürid olmak için Uludağ'ın yamaçlarına çıkarken, dergah görünmüş, tam yokuşa atları vurunca, atlar oracıkta  çökmüş ,bir daha da kalkamamış. O süslü, pahalı kadılık Kaftanı ile, çamurlara bata çıka, dergaha varmış, müridlik talep etmiş. Üftade Hazretleri, "Kadı efendi, burası yokluk kapısıdır, önce gidin, Kadılığı bırakın, bütün malınızı satıp,fakir fukaraya dağıtın, bir mağarayı göstererek, 40 gün burada riyaziyata girin" buyurdu...

 Bugün Ali Koç bir yere intisab etmek istese, tüm malını dergaha getir, derler, o maddi saltanata Şeyhin çocukları konardı.

Bu konuyu anlatmamın sebebi, son günlerde, bazı sapkınlardan yola çıkarak, islama ait müesselere kaşı yapılan saldırılara karşı, orjinalinin olduğunu, bugün kü anlayıştan farklı olduğunu ifade etmektir.

Tarikatsız İslam olmaz mı, müslümanlık anlaşılır ve yaşanılır olabilir mi?, evet, bal gibi olur. Ama böyle şeylerinde islam kültür dairesinde olduğunu bilelim.