Kültür bir toplumun tarihi gelişimi içinde oluşturulan bir değerler bütünü , yaşama tarzıdır. Yüzyıllar içerisinde , bir milletin diğer milletlerden farklı olarak geliştirdiği duygu , düşünce ve hayat görüşüdür. Milletin yaşaması için şart olan canlılık ve hareketliliği kültür verir. Bir milletin , bir toplumun insanlarını tanımak için onların kültür aynasına bakmak yeterlidir. Kültürün içerisinde yer alan bütün gelenek ve görenekler geçmiş nesillerden geleceğe o toplumun insanlarınca aktarılır. Neler yoktur ki bu aktarımın içinde? O toplumun ferleri nasıl yaşarlar , neye sevinirler , neye üzülürler , edebiyat ürünleri yaşam döngüsünde nasıl oluşur , özel günlerde neler yaparlar , nasıl giyinirler , ne yer ne içerler? … Yazdan kışa nasıl hazırlanırlar ?

 Teknolojinin geleneksel yaşantıya üstün gelerek  geçmişi unutturmaya başladığı günümüzde , kaybolan ve eskiden kalma değerlerimizi hatırlamak , bu güzelliklere sahip çıkarak yazıya geçirmek ve gelecek nesillere saklamak büyük bir görevdir. Bunun için yaşayan kültür abidesi büyüklerden , büyükannelerden , annelerden yararlanarak bunları yeniden hayata geçirmek gerekir.

 Manavgat bölgesi bu anlamda geniş bir hazineyi barındırmaktadır. Bu bölümde kitabımızın içeriğine uygun olarak yemek ve mutfak kültürü üzerinde duracağız. Önemli günlerdeki geleneksel yaşantının ve törenlerin içerisinde ikram edilen , sunulan yiyecekleri sizlere tanıtacağız.

  YAZDAN KIŞA HAZIRLIK

 Buğday , Anadolu’nun her karesinde bambaşka seramoniyle işlenir. Manavgat’ta da  hasat edilen buğday ihtiyaçlara göre ayrı ayrı şekillendirilir.Köy meydanlarında büyük taş dibeklerde dövme haline getirilerek keşkeğin ana maddesi olur; taş el değirmenlerinde çekilerek yarma ve bulgur olur . Yarmadan ekşi ve tatlı tarhana hazırlanır.Un haline getirilmiş buğdaydan ise ana besin kaynağı olan   yufka ekmeği , börekler , kesme makarna, çorbalar ve çeşitli tatlılar yapılır.

 Torosların eteğinden denize kadar uzanan geniş bir ovaya sahip Manavgat’ın sebze üretiminde bol çeşitlilik içeren bir zenginliği vardır.Doğanın beldemize bir armağanı olan ırmağın suyuyla verimlenen topraklardan üretilen sebzeler yaz-kış sofraları süsler.Bu sebzelerden yapılan hazırlıklarla türlü türlü yemekler ortaya çıkar. Tazelerinden yapılan çeşitler kadar kurutulmuş sebzelerle yapılan zeytin yağlı yemekler de çeşit olarak boldur.

Bunlar arasında sebzeler olduğu kadar meyveler de yer alır.Patlıcan , domates , biber , dolmalık biber , bamya , kabuklu taze fasulye , börülce , bamya , semizotu , yaban keleğinin yanı sıra elma , armut, incir, üzüm , kayısı kuruları da bunlardandır.Özellikle kurutulmuş incirden yapılan kak , pastırma türü meyve tatlıları yazdan bol miktarda hazırlanarak ağaçtan ya da topraktan yapılmış kapların içerisinde saklanarak kışın soğuk günlerinde tüketilirdi.Günümüzde de tatlı niyetine mutfaklarda bol miktarda hazırlanmaktadır.

Yaz ve kış sebzelerinden yapılan sade veya karışık turşular mutfakların vazgeçilmez yiyeceklerindendir. Yazdan  hazırlanan turşular , eskiden , evlerdeki geniş  ağızlı küplerde saklanırdı.En önemli özelliği bu turşuların sirkelerini de kendileri üretirlerdi.Üzüm , incir , elma , armut gibi meyvelerin ekşitilmesiyle yapılan el yapımı sirkelerin kendine özgü rehası turşulara ayrı bir lezzet verirdi.

Kışlık hazırlıklar yapılırken yiyeceklerin salamura edilerek saklanması ayrı bir beceri gerektirirdi.Tuzlu suya bastırılmış asma yaprakları mevsimi kısa olan bu temel yiyeceği saklamanın en iyi koşullarından biridir.Tuzlu suda salamura edilmiş bamya da kışın pişirildiği zaman  taze tadını veren yiyeceklerdendir.

Sonbaharda çok özel bir hasat olan zeytin hasadı uzun bir süreçtir . Toplanan zeytinlerden sofralık olanlar seçilerek yeşiller suda salamura yapılır , siyahlar bastırma yöntemiyle tatlandırılarak bir sonraki sezona kadar dayanacak şekilde hazırlanırdı.Çıkarılan zeytinyağı ise yörede sebze yemeklerinde kullanılan tek yağ çeşididir.Çünkü Manavgat mutfağının özelliği etle sebzenin karıştırılmayıp sebzenin sebze olarak , etin sade et olarak tüketilmesidir.

Hayvansal ürünler içerisinde yer alan peynir çeşitlerinden çökeleğin saklanma şekli ise ilginçtir. Yayıktan sonra kalan ayranın pişirilmesiyle elde edilen çökeleğin suyu alındıktan sonra ağzı geniş küçük taş çömleklere bastırılır , ağzı ters olarak kuma yada toprağa gömülür , 4-5 ay bekletildikten sonra çıkarılıp tüketilir.

Odun ateşinde pişirilen sütün köpüklü kaymağı , tuluklarda yayılan ayranlar şimdilerde orta yaş ve üzerindeki bütün Manavgatlıların unutamadığı tatlardandır.